Last but not least!

Djambo! Hallo!

Hier ben ik weer, maar dan voor de laatste keer om een stukje te schrijven (jaha, ik ga het verhaal eindelijk afmaken vandaag). Ik zal er wel nog wat foto’s opzetten, zoals ik al een tijd geleden heb beloofd, maar ik heb ze jammer genoeg niet bij de hand op het moment… Het heeft weer zolang geduurd voordat ik ‘kon’ schrijven omdat er een aantal dingen in de tussentijd gebeurd zijn, die even voorrang hadden. Maar niet getreurd, hier het laatste deel!

Volgens mij kwam het vorige stuk dat ik had geschreven een beetje zeurderig en ontevreden over (wat ik ook af en toe ben geweest daar, ver weg in Kenia), maar achteraf gezien ben ik blij dat ik ben gegaan, en heb ik vele ervaringen opgedaan, die ik koester. Het is voor herhaling vatbaar, maar de volgende keer let ik beter op voor ik een project kies. Sowieso was dit de eerste keer dat dit project plaatsvond, en dat wist ik niet. Het project is overigens van de lijst gehaald...

Wat ik nog vergeten was te vertellen vorige keer: toen we bij het kamp aankwamen, kregen we een welkomst-ceremoniedans. Erg leuk om te zien. Toen moesten we meedoen… Schudden met die schouders! (Ja, zo doen ze dat daar, niet zoals hier met de heupen). We kregen kettingen en ‘kroontjes’ op, die de vrouwen zelf maken, erg mooi. Als het goed is heb ik hier ook foto’s van, die ik dus later nog zal plaatsen. Andere activiteiten die we gedaan hebben tijdens het werkkamp waren HIV/AIDS voorlichting, met verschillende doelgroepen (mannen, vrouwen en jongeren). De mannen wilden alleen met de jongens hierover praten (alhoewel ze er het liefste helemaal niet over praatten), en nadat wij als vrijwilligers er achteraf onderling over praatten merkte je duidelijk verschil in hoe de vrouwen & ‘kinderen’ en de mannen reageerden. De vrouwen stonden er best open voor, en stelden vragen (ze hadden wel wat basiskennis, maar wisten niet zo heel veel van het onderwerp af), de jongeren waren wat lacherig, en de mannen luisterden blijkbaar alleen en leken verder niet echt geïnteresseerd. Ook de reacties waren anders: de vrouwen zeiden dat ze op zich best een condoom wilden gebruiken, maar dat hun mannen dat niet wilde, en de mannen zeiden inderdaad dingen in de trant van ‘dat hebben wij niet nodig’. Hopelijk hebben de jongeren er dan toch iets aan gehad, hopelijk luisteren ze in dit geval niet te veel naar hun ouders… Verder hebben we de markt schoongemaakt door het weghalen van alle struiken, gras, planten en afval dat er was, omdat er in dat groen vaak insecten schuilen die ziektes als malaria en cholera kunnen veroorzaken. Daarna hebben we ideeën uitgewisseld met de dorpsgenoten over waarom dit nodig is en hoe het bijgehouden kan worden. Echter, we hadden allen het idee dat er niet veel zal veranderen na ons vertrek… (door gebrek aan geld en wil). Maar goed, de poging is in ieder geval gedaan. Overigens, dit zegt niet iets over Afrikanen in het algemeen, maar meer iets over deze dorpsgenoten. Ook hebben we een gat gegraven voor de opvang van regenwater, aangezien het dorp kampt met een watertekort, en waardoor ze nu toch wat redelijk schoon water hebben om zichzelf en hun kleren in te wassen. Mooie daad verricht. Als laatste hebben we de boerderij van een van de dorpelingen schoongemaakt, waarbij ik een heel leuk klusje kreeg: koeienstront scheppen…. Die bak met stront was echt al lange tijd niet meer leeggemaakt, want hij stroomde bijna over. Vies! Ik heb toen (gelukkig wel samen met een aantal anderen) 1,5 uur lang die stront met behulp van één kruiwagen en twee emmers (meer was er niet) overgebracht naar een stuk grond, enkele meters verderop (deze boer had geen groentetuin, dus de mest werd niet gebruikt om de grond vruchtbaar te maken, maar hij werd gewoon op de grond gegooid). Ja hoor, koeienstront spettert, dus mijn broek en onbedekte delen van mijn lichaam (ik wist dit niet van te voren, zoals we eigenlijk niks van te voren wisten) zaten onder de spetters. En dit ruik je nog enkele dagen… Gelukkig was de rest meelevend en hoefde ik niet in mijn eentje te eten. Anderen hadden op de boerderij bamboe gekapt, om daarmee te weven (wat we ook gedaan hebben op een andere dag: ik heb een riem voor mezelf gemaakt), weer anderen hebben de dieren verzorgd en hokken schoongemaakt (lijkt me ook niet zo heel schoon werk...). In de weekenden hadden we vrij, dus we zijn enkele keren naar het strand geweest, we zijn één keer naar Mombasa (de dichtstbijzijnde stad, en de op twee na grootste stad van Kenia) geweest, waar we Fort Jesus bezocht hebben (een verdedigingsfort gemaakt door de Portugezen), en enkele keren zijn we naar de markt gegaan, of de supermarkt, gecombineerd met... het internetcafé! Je moet een half uur met de bus reizen om bij dit café te komen, en als je er eenmaal bent, is het vaak stampvol. Het is namelijk een van de weinige plekken waar men internet heeft in Kenia… En natuurlijk is het internet erg langzaam, maar dat had je kunnen verwachten. Dit alles heeft echter toch ook zo zijn voordelen: je wordt heel erg op jezelf teruggeworpen, er zijn weinig faciliteiten, dus je moet maar genoegen nemen met wat je hebt, wat je naar thuis doet verlangen, maar wat aan de andere kant ook iets ‘leuks’ heeft. Je brengt namelijk (logischerwijs) meer tijd onder de mensen door, maakt persoonlijk contact, in plaats van via de computer of je mobiele telefoontje. Het heeft wel iets ja, jammer dat “het westen” dat deels kwijt is geraakt.

Nog iets over het eten! Als ontbijt krijg je mandazi (zie foto’s) of wit brood met boter of jam en zwarte thee (met suiker en melk). ‘s Middags en ’s avonds krijg je kool/bruine bonen/erwtjes/ aardappelen (soms) of sukuma wiki (soort spinazie), met rijst, spaghetti, chapati (pannenkoeken, maar dan met zout) of ugali (water met bloem). Ander eten is er bijna niet, dus ik heb 5 weken lang allerlei soorten combinaties van bovengenoemde ingrediënten gegeten. Groenten moeten vaak drie uur koken. Ook pilau (rijst met groenten en wat pittigere kruiden) wordt af en toe gegeten, maar dan meer door de rijken. Er wordt drie keer per dag veel gegeten, zonder tussendoortjes of fruit. Verder wordt er gekookt op zelfgemaakt vuur, wat erg slecht is voor je ogen en longen: je ogen worden rood en doen pijn, en lucht happen gaat moeizaam.

Eenmaal terug in Nairobi, de hoofdstad, had ik nog drie dagen voordat mijn vliegtuig naar huis vertrok (om half 4 ’s nachts). Dit waren ook leuke dagen: alle blanken die je op straat tegenkwam waren collega-vrijwilligers, wat erg gezellig was, en zoiets schept ook een band. Verder is mijn broer (uit het eerste gastgezin) me nog op komen zoeken en zijn we samen naar zijn (onze) zus gegaan, die dat zo graag wou, omdat ze een klein kindje heeft. Het was gezellig, maar ik was erg moe, omdat we ’s nachts naar Nairobi hadden gereisd en ik vrijwil niet had geslapen (het was te gezellig!). Toen ik wegging uit het huis van mijn ‘zus’, kwamen haar buren op bezoek om te vragen wanneer haar vliegtuig naar Europa vertrok... Toen mijn broer me dat achteraf vertelde, snapte ik het niet meteen. Blijkbaar denken Kenianen dat zodra een blanke bij je over de vloer komt, dit automatisch betekent dat jij met die blanke meegaat. Ik wist wel dat velen zo een uitweg proberen te zoeken, maar niet dat het zo erg was dat je bij wijze van spreke nog niet eens met een blanke kunt praten zonder daarvan ‘verdacht’ te worden.

Hier nog iets wat ik nog niet verteld heb maar wel met jullie wil delen: toen ik in Nairobi was (vóór het project), was Hillary Clinton er ook! Ik heb haar niet gezien, wel alle beveiliging die was uitgerukt voor haar en de verkeersopstoppingen die daardoor veroorzaakt waren. Maar ik vind het wel ‘stoer’ dat ik zo dichtbij was, ik bedoel, dat gebeurd in Nederland niet zo vaak, haha!
Toen was de dag aangebroken, ik moest weer naar Nederland… Ik had vele kleren en al mijn schoenen achtergelaten voor, dus op mijn slippers en in korte broek ben ik het vliegtuig ingestapt.

Nog wat weetjes over Kenia, voor diegenen die geïnteresseerd zijn:
- Als een vrouw met een man samenwoont, zijn ze na twee jaar automatisch getrouwd
- De vrouw moet bij de man in huis gaan wonen, andersom mag niet. De man kan dus ook pas samenwonen/trouwen als hij genoeg geld heeft om een huis te kopen
- Alle boodschappen die je doet, worden voor je ingepakt in kleine plastic zakjes, overal in Kenia (zeker om de werkeloosheid tegen te gaan..)
- Matatu’s (de busjes) rijden over de stoep tijdens file (is weer eens wat anders dan over de vluchtstrook, die daar overigens niet bestaat)
- Het is een Keniase gewoonte om om 6 uur ’s ochtends de vlag te hijsen op politiestations en regeringsgebouwen en deze om 6 uur ’s avonds weer af te halen. Je toont respect door te blijven staan, wat verplicht is (en strafbaar als je het niet doet – ook als buitenlander zijnde)
- Kenianen zijn dol op eten
- Kenianen zijn nog best patriottistisch: op school zingen ze het volkslied en prijzen ze de regering (hoewel ze helemaal niet zo blij zijn met de huidige president)
- Kinderen leren al vroeg Engels te spreken, maar (ook volwassenen) maken wel geregeld taalfouten
- De meeste Kenianen zijn christelijk, hoewel aan de kust de islam overheerst
- Babies worden niet altijd geregistreerd bij de gemeente, dus men weet eigenlijk niet hoeveel Kenianen er zijn
- Daken van huizen zijn vaak van gevlochten gedroogd riet
- Een keer per jaar maken de dieren een oversteek, omdat hun eigen rivier opgedroogd is. Dat is daar heel bijzonder, en dus veel op het nieuws, en ik heb er iets van in het echt gezien!
- Alles in Kenia lijkt een product te zijn van Coca Cola. Sowieso wordt cola (geen light) daar veel gedronken, maar ook heeft de Coca Cola company andere producten in handen, zoals minute made juice)
- Shell heeft een deel van Keniase tankstation (waarvan er niet veel zijn) in handen
- Kenianen laten altijd de motor van hun auto draaien (ook als ze een half uur buiten staan te praten)
- Er zijn high-level en low-level toiletten in Kenia: de een is een wc-pot (vaak zonder bril), de ander een gat in de grond (klinkt heel logisch, maar je moet wel even weten wat het betekent)
- Kenianen slapen overal: ik heb ze gezien op de grond van het vliegveld (weliswaar half achter de counter, op de stoep en langs de weg)
- Kenia was een Britse kolonie, dus ze rijden links
- Vroeger was Kenia een rijk land, omdat alles tot de regering behoorde. Een aantal jaar geleden is alles geprivatiseerd, en begonnen mensen hun eigen huizen (van modder) te bouwen. Daardoor is Kibera de grootste sloppenwijk van Afrika geworden. Nu probeert de regering elk huis van modder te vervangen door stenen huizen om het land weer op te bouwen. Ook zie je tijdens het rijden vele straten die geasfalteerd worden.
- Census in Kenia houdt in dat ze iedereen – ook de buitenlanders – binnen twee dagen willen tellen (dat was dit jaar niet gelukt) en vragen stellen als ‘zijn je ouders nog in leven’, ‘wat voor religie heb je’ (en ze kijken raar op als je zegt dat je ongelovig bent), ‘ben je getrouwd’ en ‘heb je kinderen’. Als een Keniaan zegt dat hij/zij niet getrouwd is, wordt er niet gevraagd of hij/zij kinderen heeft. Buitenlanders wordt dat wel gevraagd. Ook wordt Kenianen nog dingen gevraagd als van welk materiaal hun huis is en of ze een wc-bril hebben, om te kijken hoe welvarend het land op dat moment is. Ook wordt hen gevraagd van welke stam ze zijn (mijn eerste gastgezin antwoordde toen dat ze ‘Kenianen’ zijn, wat inhoudt dat ze niet meer als onderdeel van een stam gezien willen worden. Dit lijkt op modernisering, maar het wordt ook gedaan omdat er misbruik van die kennis gemaakt kan worden (door de regering bijvoorbeeld))
- Soms lijken Kenianen echt dom: in een restaurant heb ik drie keer uitgebreid uitgelegd dat de jongen die naast me zat en ik de rekening apart willen, krijgen we het nog samen
- Ik weet niet of dit kenmerkend is voor Kenianen, maar ik heb het vaker meegemaakt dat ze (per ongeluk) tegen me aan lopen of stoten en gewoon doorlopen, zonder sorry te zeggen
- Veel Kenianen hebben drie namen: hun voornaam, hun vaders naam en hun stamnaam (waarvan er vaak een jongens- en meisjesversie is)
- De vrouwen (vooral aan de kust) dragen een doek als kleding, wat een kanga genoemd wordt. Ik heb er nu een thuis, maar loop er niet in, haha
- Er zijn vaak geen zeep, water en toiletpapier op openbare toiletten
- Alle toiletten zijn nog staatseigendom, dus je hoeft er geen 25 cent te betalen, zoals hier het geval is

Tot de volgende keer, met hopelijk mooie foto's!

Tot ziens, Lauren