Verkiezingen, of aan de macht blijven?

Sinds zijn vader is vermoord in 2001, is hij president van de “Democratische” Republiek van Congo: de heer Joseph Kabila Kabange Jr. Nadat hij (legaal) tot 3x toe zijn ambtstermijn heeft weten te verlengen met 5 jaar staan er voor 2016 nieuwe verkiezingen op het programma. Om dit te voorkomen heeft Kabila geprobeerd de grondwet van DR Congo te veranderen zodat hij voor een vierde termijn verkiesbaar gesteld kon worden, maar dit is niet gelukt. Geeft niet, de President had nog een plan B: het organiseren van een census!

Een census zou tot doel hebben om de hele populatie van het land te tellen en bepaalde gegevens na te gaan, zodat er met zekerheid gezegd kan worden wie er recht heeft op een stempas en wie niet. Gezien de grootte van het land (de oppervlakte van Congo komt overeen met 2/3e deel van heel West-Europa bij elkaar; het is het 11e grootste land van de wereld) en het gebrek aan infrastructuur en veiligheid in vele gebieden van het land zou deze census in totaal zo’n 3 tot 4 jaar in beslag kunnen nemen. Op dit moment wordt bekeken of het voorstel goedgekeurd zal worden of niet. De oppositiepartijen noemen de census een “constitutionele coup d’état”, aangezien de President in macht zal kunnen blijven zolang de census gaande is. Aan de andere kant heeft DR Congo (het voormalig Zaire) sinds het verkrijgen van haar onafhankelijkheid van België in 1960 nog nooit een betrouwbare census gehad. Slim Presidentieel trucje, of noodzakelijkheid? Ik weet het niet.

Wat echter wel zeker is, is dat de bevolking genoeg heeft van de President en wil dat de verkiezingen gewoon doorgaan in 2016, zoals in eerste instantie gepland. Als protest voerde vrijwel alle steden in het land deze week gedurende 2 dagen de “Ville Morte” (dode stad) in: banken, restaurants, kantoren, álles was dicht. Ook in Uvira, waar ik woon. We mochten niet werken, we mochten geen vervoer gebruiken (met uitzondering van de benenwagen): zelfs fietsen werden afgenomen indien iemand hier toch op reed. Mensen konden niet aan hun salaris komen dat op de bank stond, kleine handelaren die leven van hun dagelijkse verkoop hadden geen inkomen, en eten was bijna niet te vinden (wij hadden slecht ingeslagen, dus gelukkig waren er toch nog enkele opstandige straatverkopers!).

Daarnaast werden er de afgelopen dagen van allerlei protesten georganiseerd in de grotere steden van het land, wat er niet altijd even geweldloos aan toe ging. Studenten barricadeerden straten met in brand gezette autobanden en gooiden stenen, wat vervolgens neergeslagen werd door politie en andere militairen met behulp van geweerschoten en traangas. Scholen gingen dicht, meer dan 300 mensen werden gevangen genomen, vele goederen zijn vernield. Er zijn ook een aantal tientallen doden gevallen, waaronder zowel demonstranten als politieagenten – de precieze getallen zijn onbekend (of worden onbekend gehouden).

Om te voorkomen dat er foto’s van het spektakel naar de (social) media gestuurd zouden worden heeft de regering simpelweg het (mobiel)internet geblokkeerd voor een aantal dagen, evenals SMS berichten. Ons internet komt vanuit Burundi dus daar had men gelukkig geen invloed op; wij konden gewoon lekker doorsurfen. SMS’en kon bij ons echter ook niet meer. Maar naast de Ville Morte kregen we hier in Uvira niet veel mee van het geweld. Soms heeft het toch zo z’n voordelen om in een “dorp” te wonen!